Kinh nguyệt là hiện tượng bong lớp niêm mạc tử cung có chu kỳ do sự thay đổi nội tiết làm chảy máu từ buồng tử cung ra ngoài âm đạo.

Kinh nguyệt lần đầu tiên xuất hiện ở bé gái từ 12-16 tuổi, chu kỳ trung bình là 28 ngày, tuy nhiên có một số trường hợp ngắn hơn khoảng 25 ngày hoặc dài hơn 30 – 35 ngày, tùy từng người và thời gian thường kéo dài từ 3-5 ngày. Lượng máu mất đi sau mỗi kỳ hành kinh là từ 50-150 ml.

Rối loạn kinh nguyệt: là những biểu hiện bất thường về chu kỳ kinh nguyệt, số ngày có kinh và số lượng máu kinh so với những chu kỳ thông thường trước đó.

Dấu hiệu của rối loạn kinh nguyệt

– Khoảng cách giữa các kỳ kinh ít hơn 24 ngày hoặc dài hơn 38 ngày.

– Mất kinh từ 3 chu kỳ trở lên.

– Lượng máu kinh đột nhiên chảy nhiều hơn hoặc ít hơn so với những chu kỳ thông thường.

– Thời gian hành kinh kéo dài hơn 8 ngày.

– Chảy máu bất thường hoặc xuất hiện đốm máu giữa các chu kỳ kinh, sau khi quan hệ tình dục hoặc sau mãn kinh.

– Trong kỳ kinh gặp phải các triệu chứng nặng nề như chuột rút, đau bụng dữ dội, buồn nôn, nôn.

Các dạng rối loạn kinh nguyệt phổ biến

– Rong kinh: mất nhiều máu, gấp 10-25 lần lượng máu thông thường ở mỗi kỳ kinh, hoặc phải thay băng vệ sinh liên tục mỗi giờ thay vì 3-4 lần mỗi ngày, kéo dài nhiều hơn 7 ngày, đó là hiện tượng rong kinh. Hiện tượng rong kinh có thể xuất hiện ở các giai đoạn khác nhau trong cuộc đời của người phụ nữ, có thể xuất hiện ở những năm tuổi thiếu niên khi nữ giới bắt đầu có kinh nguyệt, hoặc vào những năm 40-50 tuổi khi phụ nữ bước sang tuổi tiền mãn kinh.

– Vô kinh: được xem là hoàn toàn không có kinh nguyệt, gọi là vô kinh hoặc mất kinh, được chia làm 2 loại vô kinh nguyên phát và vô kinh thứ phát.

+ Vô kinh nguyên phát là sự suy giảm của kinh nguyệt xảy ra ở tuổi 15 ở bệnh nhân có tăng trưởng bình thường và các đặc điểm sinh dục thứ phát. Tuy nhiên, không có kinh nguyệt và không có bất kỳ hiện tượng phát triển vú nào ở tuổi 13 cần phải nhanh chóng đánh giá tình trạng vô kinh nguyên phát.

+ Vô kinh thứ phát là không có kinh nguyệt trong 3 tháng ở bệnh nhân có chu kỳ kinh nguyệt đều đặn hoặc ≥ 6 tháng ở bệnh nhân có kinh nguyệt không đều.

– Thiểu kinh: mất máu trong 2 ngày và lượng máu nhỏ hơn 20ml.

– Đau bụng kinh: đau bụng kinh trước hoặc trong kỳ kinh nguyệt, triệu chứng đau bụng kinh xảy ra nhẹ nhàng ở mỗi tháng. Tuy nhiên, nếu tình trạng trạng đau đớn và kéo dài gọi là thống kinh.

– Hội chứng tiền kinh nguyệt: Các triệu chứng tiền kinh nguyệt thường xuất hiện khoảng 5-7 ngày trước khi kỳ kinh nguyệt bắt đầu, và biến mất ngay khi kỳ kinh nguyệt bắt đầu hoặc ngay sau đó. Các triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt bao gồm:

+ Đầy bụng

+ Căng, sưng và tức ngực

+ Nhức đầu

+ Táo bón.

+ Dễ tức giận và cáu gắt

+ Lo lắng và bối rối

+ Căng thẳng, tâm trạng thất thường

+ Không có khả năng tập trung

+ Trầm cảm.

Nguyên nhân

– Sự thay đổi nội tiết tố: dậy thì, mang thai và cho con bú, tiền mãn kinh.

– Dấu hiệu thai nghén bất thường.

– Do một số bệnh lý như: tiểu đường, u tuyến yên,…

-Một số căn bệnh viêm nhiễm do vi khuẩn gây ra: viêm nhiễm đường sinh dục, viêm niêm mạc tử cung,…

-Do một số bệnh lý như: u nang buồng trứng, u xơ cổ tử cung, ung thư niêm mạc tử cung, buồng trứng đa nang,…

– Chế độ ăn uống: thay đổi khẩu phần ăn hàng ngày, thiếu hụt dinh dưỡng, giảm cân hoặc tăng cân quá mức có thể khiến chị em bị rối loạn kinh nguyệt.

– Tập luyện thể dục, thể thao quá mức có thể kéo dài ngày hành kinh và tăng lượng máu kinh.

– Sử dụng các loại thuốc tránh thai, thuốc điều trị bệnh đái tháo đường, cao huyết áp… cũng gây tác dụng phụ là rối loạn kỳ kinh nguyệt.

Những nguy hiểm của rối loạn kinh nguyệt nếu không chữa trị kịp thời

– Thiếu máu: nếu rong kinh kéo dài kéo dài sẽ dẫn đến thiếu máu, chóng mặt, mệt mỏi, da xanh xao, tim loạn nhịp, thở gấp

– Nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa: chu kỳ kinh nguyệt kéo dài không chỉ gây bất tiện cho sinh hoạt hàng ngày mà còn là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn dễ dàng phát triển gây những bệnh viêm nhiễm “vùng kín” ( viêm âm đạo, u màng trong tử cung, viêm buồng trứng,…).

– Nguy cơ vô sinh khó mang thai hơn nếu có chu kỳ bất thường vì thời điểm rụng trứng không thường xuyên, hoặc do viêm nhiễm gây tắc vòi tử cung.

– Ảnh hưởng đến nhan sắc phụ nữ: Ảnh hưởng đến nhan sắc người phụ nữ: Estrogen và Progesterone đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe và sắc đẹp nữ giới. Tình trạng rối loạn hormone sẽ khiến làn da kém mịn màng, tâm trạng dễ cáu gắt, nóng nảy…

– Rối loạn kinh nguyệt là biểu hiện những bệnh lý như chửa ngoài tử cung, ung thư niêm mạc tử cung.

Các biện pháp phòng ngừa rối loạn kinh nguyệt

– Thay đổi lối sống: nên xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, hạn chế tiêu thụ muối, caffeine, đường và không uống rượu bia trước kỳ kinh, điều này giúp chị em tránh được những triệu chứng tiền kinh nguyệt.

– Chú ý nghỉ ngơi hợp lý, đảm bảo giấc ngủ ngon, đủ giấc.

– Tránh tình trạng căng thẳng, lo âu kéo dài.

– Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, nhất là trong những ngày hành kinh. Cần thay băng vệ sinh sau mỗi 4-6 giờ để tránh gây nhiễm trùng, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây bệnh tấn công.

– Tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn sử dụng thuốc tránh thai hoặc biện pháp tránh thai phù hợp, không gặp tác dụng phụ.

– Thăm khám sức khỏe phụ khoa định kỳ, tối thiểu 6 tháng/lần hoặc theo chỉ định riêng của bác sĩ.